BÜYÜKLENMECİ VE KIRILGAN NARSİSİZM KİŞİLİK ÖZELLLİKLERİNİN
BAĞLANMA STİLLERİ VE KENDİNİ SAKLAMA DAVRANIŞI AÇISINDAN
DEĞERLENDİRİLMESİ
Şeyma ELİBOL
Ege Pia Danışmanlık
Emine Sevinç Sevi Tok
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Psikoloji Bölümü
ÖZET
Narsisizme ilişkin son yıllarda yapılan çalışmalar, bu kişilik örüntüsünün iki boyutlu
bir yapısının olduğunu ortaya koymaktadır. Büyüklenmeci narsisizm kibir, küstahlık,
bencillik, empati yoksunluğu, teşhircilik, yüksek öz güven ve dışadönüklük özellikleri ile
karakterize edilmektedir. Kırılgan narsisizm ise, içe dönüklük, yetersizlik hissi, düşük benlik
saygısı, umutsuzluk, tatminsizlik, sosyal kaçınma ve kendini baskılama gibi eğilimlerle
tanımlanmaktadır. Alanyazında narsisizm ile bağlanma arasındaki ilişkilerin incelendiği
çalışmalar olmakla birlikte, çıkan bulgular oldukça çelişkili olup, aynı zamanda narsisizmi iki
boyutlu olarak ayrı ayrı ele alan çalışma sayısı sınırlıdır. Benzer şekilde, kişinin, negatif ya da
stres verici olarak algıladığı kişisel bilgilerini başkalarından gizleme eğilimi olarak
tanımlanan kendini saklama kavramı ile narsisizm arasındaki ilişkinin incelendiği bir çalışma
bulunmamaktadır. Bu noktadan hareketle, bu çalışmanın amacı büyüklenmeci ve kırılgan
narsisizm ile yetişkin bağlanma stilleri ve yakın ilişkilerde kendini saklama eğilimi arasındaki
olası ilişkilerin incelenmesidir.
Çalışmanın örneklemi, normal popülasyondan kolayda örnekleme ile seçilen 18-60 yaş
aralığındaki toplam 236 kişiden oluşmuştur. Veri toplama araçları olarak Narsistik Kişilik
Envanteri, Aşırı Duyarlı Narsisizm Ölçeği, Yakın ilişkide Yaşantılar Envanteri-II ve Kendini
Saklama Envanteri kullanılmıştır.
Yapılan korelasyon analizi sonuçlarında, büyüklenmeci narsisizmle kaçıngan
bağlanma arasında negatif ve anlamlı bir ilişkiye rastlanmış olup (r=-0.16, p<0.05), basit
regresyon analizinde de kaçıngan bağlanmanın büyüklenmeci narsisizmin varyansının %8’ini
açıkladığı gözlenmiştir. Kırılgan narsisizmin ise, kaçıngan bağlanma ile anlamlı pozitif ilişkisi
(r=0.13, p<0.05) olduğu bulunmakla birlikte, kaygılı bağlanma ile daha güçlü ve pozitif yönlü
bir ilişki (r=0.26, p<0.01) gösterdiği saptanmıştır. Regresyon analizi sonucunda da, kaygılı
bağlanmanın kırılgan narsisizmin varyansını %15 oranında açıkladığı bulgulanmıştır. Kendini
saklama değişkeninin ise, büyüklenmeci narsisizm ile anlamlı ve negatif (r=-0.20, p 0.01),
kırılgan narsisim ile anlamlı ve pozitif (r=0.25, p<0.01) bir ilişkinin olduğu gözlenmiştir.
Regresyon analizi sonuçlarında, kendini saklama değişkeninin büyüklenmeci narsisizmin
varyansının %4’ünü, kırılgan narsisizmin ise %11’ini açıklayabildiği görülmüştür.
Sonuç olarak, çalışma bulgularının hem geçmiş araştırmalardaki tutarsız sonuçlara
ilişkin yol gösterici olması hem de narsisizmin iki boyutunun insan ilişkilerinde farklılaştıkları
noktaların anlaşılması açısından alanyazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Anahtar Sözcük: Büyüklenmeci Narsisizm, Kırılgan Narsisizm, Bağlanma, Kendini Saklama
